_____________________________________________________________________________________________
Een huis dat nauwelijks energie verbruikt
Energie die je niet verbruikt, hoef je niet op te wekken. Met die gedachte begonnen de bewoners van deze nieuwbouwwoning in Manderveen aan het ontwerp- en bouwtraject voor hun huis. Door Ecowerk in een vroeg stadium te betrekken zijn duurzaamheid, techniek en functionaliteit optimaal geïntegreerd in het ontwerp. Het resultaat: een doordacht en toekomstbestendig huis met een comfortabel binnenklimaat en zeer laag energieverbruik.
Het Passiefhuis principe is hét uitgangspunt voor energieneutraal bouwen. Het idee hierachter is om zo veel mogelijk passieve-energie te benutten voor het verwarmen van de woning in de koude maanden en comfortabel houden van de woning en warme maanden. Omdat de energievraag daardoor minimaal is, volstaat een kleine, eenvoudige (verwarmings-)installatie. Dat betekent een lagere investering in installatietechniek én zeer lage maandlasten.
De gehele woning wordt geventileerd met warmte- en koude terugwinning. De warmte die in de winter additioneel nodig is, wordt net als de koude in de zomer, opgewekt met een bodemwarmtepomp. Deze is gekoppeld aan een grote regenput. De pomp onttrekt warmte (of koelte) aan het regenwater. De put heeft een dubbele functie, want het water kan ook gebruikt worden voor toilet, wasmachine en tuin.
Het dak van de woning is volledig opgetrokken uit PV-panelen. Dat betekent dat er geen zink voor is gebruikt, wat zowel ecologisch als kostentechnisch wenselijk is. Via collectoren, die achter de PV panelen zijn gemonteerd, kan de regenwaterput in de winter verder opladen met warmte en in de zomer ontladen om de woning te koelen.
Aan het koel houden van de woning in de zomer is ruim aandacht besteed. Zo zijn screens geïnstalleerd en zijn functionele vaste lamellen aan het ontwerp van de woning toegevoegd. De lamellen zijn zo berekend dat de hoge zomerzon wordt geweerd, zonder het zicht naar buiten te belemmeren. Naast actieve koeling via de warmtepomp is ook gezorgd voor (passieve) koeling door zomer-nacht-ventilatie. Er zijn op strategische plekken ramen aangewezen die open kunnen zonder storend te zijn.
Naast de passieve integratie en technische oplossingen, heeft Ecowerk ook de isolatieprincipes voor dit huis bepaald en uitgewerkt. Hierdoor is de woning biobased ontworpen en gebouwd. De woning is ‘volledig’ circulair. Zo is er veel hout toegepast, dat niet behandeld is met ‘gif’ tegen insecten en plagen, waardoor het schoon en goed herbruikbaar is. De taatsdeuren in de woning zijn gemaakt van restanten hout en de trap werd -zorgvuldig afgedekt- ook al als bouwtrap gebruikt. Op deze manier is materiaal uitgespaard. De toegepaste isolatiematerialen kunnen in de verre toekomst een tweede of derde leven krijgen.
Kortom: een zeer aantrekkelijke woning met een hoog wooncomfort, gezond binnenklimaat en een zeer lage ecologische (zelfs CO2-negatief) voetprint.
Het ontwerp en bouw van deze woning is met de volgende partijen tot stand gekomen: SchipperDouwesArchitectuur (Architect), IBtL Raadgevend Ingenieursbureau (Constructeur), Dijkhuis Bouwteam van Waarde (Aannemer) en Derix Gelijmde Houtconstructies (CLT).
Voor meer informatie over bouwbiologisch bouwen https://dijkhuis.eco/projecten/villa-mander en duurzaam ontwerpen https://schipperdouwes.nl/projecten
Fotografie door Laurens Kuipers
Meer weten? Neem contact op met Ecowerk.
_____________________________________________________________________________________________
Zomercomfort | het effect van Isolatie
Dank voor de leuke en lovende respons op mijn vorige publicatie! Een veel gehoorde vraag gaat over zomercomfort. “Want, als je z’n goed geïsoleerd huis hebt, wordt het in de zomer toch veelte warm?” Een terechte vraag, want goed geïsoleerde huizen hebben de potentie om te oververhitten.
De zomer is in aantocht en daarom ga ik bij deze vraag stil staan. Een belangrijke basis van een goed ontwerp is de belangrijkste keuzes op elkaar af te stemmen. Daarom sta ik stil bij de effecten van isolatie op het ontwerp.
Bouw je biobased, zoals met hout e.d., dan heb je minder thermische massa vergeleken met traditioneel huizen uit bakstenen en beton.
In de winter is dat een voordeel, omdat hout een warmer binnenklimaat creëert. In de zomer echter een nadeel vanwege het gemis aan bufferend vermogen, waardoor temperaturen makkelijker oplopen.
Isolatie staat vooral bekend om zijn energiebesparing in de winter. Maar daarnaast kun je met isolatie in de zomer een truc uithalen. Met name natuurlijke isolatiematerialen hebben in een goed ontworpen constructie een zogeheten ‘fase verschuiving’. Hierdoor kun je thermische massa nabootsen. Ik hoor je denken: “fase verschuiving”?
Bijgaand een grafiek om het zichtbaar te maken. “Stel je een warme zomerse dag voor, de buitentemperatuur is 34 ˚C. Voordat de warmte de binnenkant van de woning bereikt is het 12 uur later, het is dus ondertussen nacht. ’S nacht daarentegen is de buitentemperatuur lager, in dit geval 16 ˚C en er begint een omgekeerd proces, nu sijpelt koude door de muur naar binnen, tevens met een verschuiving van 12 uur. Doordat dit proces zich dagelijks herhaald ontstaat tussen de buiten- en binnentemperatuur een dempend effect. Of anders gezegd er komt nauwelijks warmte door de wanden naar binnen.”
Wederom een troef van een goed intrinsiek ontworpen huis, om met weinig (technische) hulpmiddelen een comfortabel en gezond binnen klimaat te creëren.
_____________________________________________________________________________________________
Wintercomfort
Vaak krijg ik de vraag “Hoe is het om in een passiefhuis te wonen?” en “Is het niet koud zonder CV of warmtepomp met vloerverwarming?”. De energietransitie wordt meestal in complexe technieken gezocht en het liefst knopen we ze achterelkaar. Om uiteindelijk voor ons ‘gevoel’ een efficiënt systeem te bouwen. Maar wat als ik zeg dat het ook anders kan….?
Eerst even een greep terug in de tijd, na 2017/2018. Ons passiefhuis is gerealiseerd met duurzame biobased materialen, zoals hout, formaldehyde vrij OSB, houtvezel en gerecyclede cellulose. Het compacte ontwerp met hoge mate van isolatie maakt conventionele verwarming overbodig, dus geen aardgas of warmtepomp. Warmte voor warmtapwater wordt teruggewonnen en de 22 PV-panelen dekken ruimschoots (zelfs 2x) het eigenverbruik van de woning. Er kan oprecht worden geconcludeerd dat hiermee een zeer duurzaam en ‘bijna’ zelfvoorzienend huis is gerealiseerd.
Gedurende de twee absurt warme zomers heeft het passiefhuis zich op het vlak van zomercomfort wel bewezen, maar wat gebeurt er in de winter? Afgelopen week was het dan eindelijk zover, sneeuw en ijspret! Wat gebeurt er dan met het wintercomfort. Nou ik kan je laten zien wat er gebeurt. Weerdata en binnentemperatuur heb ik uitgezet vanaf zaterdag 06 tot 12 februari.
Interessante conclusie: Hoe kouder het wordt, hoe warmer ons huis, gek hé?!